مصاحبه با امام علی (ع)
مصاحبه با امام علی (ع)
آنچه در پی می آید مقاله ای مصاحبه گونه از ریاض نجیب الرئیس روزنامه نگار معروف عرب است که در نقش مصاحبه گر با حضرت علی (ع) مصاحبه فرضی انجام داده است.
سوال: سرور گرامی، امیرمومنان! در عصری به سر می بریم که سرکشی و طغیان انسانهای متمدن علیه پروردگارشان روز به روز افزایش یافته و کبر و غرور و تفاخر و برتری جویی بر سایر همنوعان آنان را به کلی از ارزش های معنوی دور ساخته است. شما چه صحبتی با این گونه افراد دارید؟
جواب: این گونه انسانها مگر پیام قرآن را نشنیده اند که می گوید: ” ای انسان چه باعث شد که به خدای کریم بزرگوار مغرور گشتی؟” فرزند آدم را با تفاخر چکار؟ به آغازش نطفه ای بی ارزش بوده و پایانش مرداری گندیده، نه خود را روزی می دهد و نه می تواند مرگش را بازگرداند. بینوا فرزند آدم! مرگش پوشیده است و بیماریش پنهان و کردارش نگاشته شده است. پشه ای او را آزار می دهد و جرعه ای گلوگیر او را بکشد و بوی عرق، بدبویش سازد.
سوال: آیا حاکم می تواند با زیردستان و مردم مشورت کند؟
جواب: هر که خودرای باشد به هلاکت رسد و هر که با مردمان مشورت کند خود را در خرد آنان شریک سازد، کسی که نظرات مختلف را بشنود درست از خطا بازشناسد.
سوال: امام عزیز! وطن واقعی کجاست؟ در حالی که همه ی ما در غربتی سخت بسر می بریم؟
جواب: برای تو هیچ شهری بهتر از شهر دیگر نیست، بهترین شهرها آن است که در آن ، آسایش زندگیت فراهم باشد. توانگری در غربت ، چون در وطن ماندن است و درویش در وطن چون در غربت زیستن است.
سوال: چه رابطه ای میان علم و ثروت وجود دارد و تفاوت آنها چیست؟
جواب: دانش بهتر از مال و ثروت است که دانش تو را نگهبان باشد و ثروت را پاسبان، ثروت با هزینه رکدن کاهش می یابد و دانش با نشر آن افزون شود. دانش فرمانگذار است و مال فرمانبردار.
سوال: تفاوت میان عاقل و احمق چیست؟
جواب: زبان خردمند در پس دل اوست و دل نادان پس زبان او.
سوال: شخص احمق و نادان معمولا دنبال چیست؟
جواب: او خواهد که تو را سود رساند لیکن دچار زیانت گرداند.
سوال: شخص خسیس و بخیل چگونه است؟
جواب: او آنچه را که سخت بدان نیازمندی از تو دریغ دارد.
سوال: جناب امیرالمومنین: از نظر شما ویژگی های حاکمان و فرمانروایان چیست؟
جواب: سزاوار نیست که افراد خسیس، نادان، ستمکار، بی عدالت و رشوه ستان، رهبری و امامت مردم را عهده دار شوند که خسیس در اموال آنان حریص گردد و نادان به نادانی خویش مسلمانان را به گمراهی برد و ستمکار با ستمگری، عطای آنان را قطع می کند و بی عدالت، در تقسیم اموال به عده ای ببخشد و عده ای را محروم سازد و آن که در حکم کردن رشوه ستاند حقوق مردم را پایمال کند و آن را چنانچه باید به حق داری نرساند.
سوال: سرور و مولایم: وضع عبادت و پرستش خداوند در جهان امروز نابسامان و آشفته است. اصلاً آدمی نمی داند مردم چگونه عبادت می کنند و به چه چیز باور و ایمان دارند؟
جواب: گروهی از مردم خدا را به امید بخشش می پرستند که این پرستش بازرگانان است و گروهی دیگر او را از روی ترس عبادت می کنند، که این عبادت بردگان است و گروهی وی را برای سپس می پرستند و این پرستش آزادگان است.
سوال: جناب امیرالمومنین: در عصر ما، قرآن مهجور مانده و مسلمانان بدون توجه به محتوا و پیام اصلی آن که سعادت انسان را تضمین می کند به ظواهر و حفظ آداب ظاهری آن بسنده می کنند.
جواب: بدانید که در قرآن علم آینده است و حدیث گذشته، درد شما را درمان است و شیوه سامان دادن کارتان در آن است. و بدانید کسی که با قرآن است، نیازمند و محتاج نخواهد بود. قرآن شفای بزرگترین بیماری ها یعنی کفر و دورویی و به بیراهه شدن و گمراهی است. اخبار مربوط به پشینیان و آیندگان و آئین چگونه زیستن را در قرآن می یابید.
سوال: دروغگو چگونه است؟
جواب: او به سرابی می ماند که دور را به تو نزدیک و نزدیک را به تو دور می نماید.
سوال: آیا قضاوت در مورد آنچه در باطن دیگران است دشوار نیست؟
جواب: هیچ کس چیزی را در دل نهان نمی کند مگر آنکه در سخنان بی اندیشه اش آشکار شود و در صفحه ی رخسارش پدیدار.
سوال: نظرتان در مورد حق و باطل چیست؟
جواب: هر که در باطلی وارد شود دو گناه بر گُرده ی او باشد. گناه کردار و گناه خشنودی به آن کار. آنکه با حق درآویخت خون خود بریخت.
سوال: رفتار اجتماعی یک مسلمان چگونه باید باشد؟
جواب: بترس از کاری که در نهان انجام دهند و در عیان از آن خجلت برند و بپرهیز از کاری که چون از کننده ی آن بپرسند آنرا انکار کند یا عذرخواهی نماید.
سوال: در چنین شرایطی که در آن به سر می بریم چگونه با مشکلات برخورد کنیم؟
جواب: هیچ چیز نیست جز آنکه دارنده اش از آن سیر شود و از داشتن آن ملول گردد. مگر زندگی که هیچ چیز را بر آن ترجیح ندهد. چرا که در مرگ آسایش و راحتی نمی بیند.
سوال: چگونه با روزگار برخورد کنیم؟
جواب: روزگار دو روز است! روزی به نفع تو و روزی به زیان تو، در روزی که به نفع توست سرکشی مکن و در روزی که به زیان توست تن به شکیبایی ده.
سوال: سرور و مولایم: در پایان اگر صحبتی و یا پیامی دارید بفرمایید؟
جواب: ما اکثر العبر و اقل الاعتبار؟ پندها چه بسیار است و پند گرفتن چه اندک.